Việc trước hết DN phải làm là nắm thông báo, nắm bắt xu hướng thương lượng và tự chuẩn bị
Bên cạnh đó, VCCI và các hội ngành nghề nên tổ chức tập huấn cho DN để DN chuẩn bị tham dự TPP. Trước mắt, DN rất cần sự sáng tỏ trong chính sách, đồng bộ hóa vấn đề môi trường. Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc trọng tâm WTO - Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Việt Nam kỳ vọng sẽ được hưởng lợi từ TPP nhưng không ít khó khăn đang chờ đợi ở phía trước.
Trước thực trạng DN bị hỗn loạn thông tin về TPP và có quá ít thông tin chính xác can dự đến mình, ông Diệp Thành Kiệt cho rằng DN phải hiểu luật, theo dõi quá trình thương lượng TPP để nắm rõ mặt lợi - bất lợi và phải có đủ “sức khỏe” để tham dự cuộc chơi chung. Bấy lâu, DN chỉ quan tâm việc đưa hàng đi Mỹ, châu Âu sẽ phải cạnh tranh thế nào thì nay, họ đến ngay tận sân nhà mình để cạnh tranh với mình.
Nhu cầu về nguyên phụ liệu ngành may đang bùng nổ. Với TPP, trước đây có 11 nước, nay thêm Nhật Bản, các bên cầm cố kết thúc đàm phán trong cuối năm nay. Xuất khẩu dệt may và da giày Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào khối TPP. Như vậy, có thể thấy sự lệ thuộc của chúng ta vào thị trường TPP là rất lớn. Ông Phạm Bình An, Giám đốc trọng tâm WTO TP HCM, cho rằng cần phải đồng bộ các chính sách đối với công nghiệp phụ trợ để khai khẩn lợi thế.
Cạnh tranh gay gắt Theo các DN, thách thức lớn nhất bây chừ là nguyên phụ liệu.
Trong điều kiện chưa có thông tin cụ thể về TPP như hiện nay, DN có thể quay lại tìm hiểu các cam kết của Việt Nam trong WTO vì TPP có cam kết cao hơn WTO. Khi vào TPP, ngành dệt may Việt Nam sẽ bị cạnh tranh khốc liệt hơn về nhiều mặt Ảnh: HỒNG THÚY ngoại giả, trong khu vực đang hình thành khu vực tự do mậu dịch ASEAN+6, dự kiến năm 2015 sẽ hoàn tất.
Còn kéo dài tình trạng hiện tại, Việt Nam phải ưng sống kiếp gia công. Cuối năm 2015, cộng đồng kinh tế ASEAN sẽ hình thành. Thách thức lớn nhất đặt ra là DN Việt Nam làm sao để hưởng các lợi thế từ TPP. Hiện chưa có nhiều DN trong nước tính phương án tự cứu mình.
Hiện năng suất cần lao của DN Việt còn thấp so với nhiều nước, đã đến lúc cần phải suy nghĩ chẳng thể dựa vào nguồn lao động ngành may dồi dào mà phải đầu tư tăng năng suất lao động. Đối mặt nhiều thách thức Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, với TPP, câu hỏi lớn nhất là chúng ta sẽ có được kết quả như hiệp nghị thương nghiệp song phương (BTA) với Mỹ hồi năm 2002 hay kết quả với WTO năm 2007.
Lê Quang Hùng, chủ toạ HĐQT Công ty May Garmex Sài Gòn, cho rằng TPP giúp DN có thời cơ tìm khách hàng, chọn lựa khách hàng và tái cơ cấu thị trường xuất khẩu.
Thay vì để các địa phương tự quyết định, quốc gia có thể đưa ra những quy định, yêu cầu chung về môi trường đối với các dự án nhà máy nhuộm, như vậy DN mới có thể dạn dĩ đầu tư phát triển.
Nguồn cung thiếu, các DN nhận thêm đơn hàng thì DN sẽ cạnh tranh mua nguyên phụ liệu và tự mình giết mình. Với việc tham gia hàng loạt hiệp nghị thương nghiệp, nếu không cẩn thận thì mở cửa thị trường bên này lại làm cho các nước không phải TPP lợi dụng vị thế của Việt Nam mà xâm nhập TPP.
Hiện xuất khẩu Việt Nam danh tức thị tăng gần 20%/năm nhưng thực tế 65% kim ngạch xuất khẩu nằm trong tay các nhà đầu tư nước ngoài và chưa thể nói trước ngày mai sẽ thế nào. Hay nói cách khác, Việt Nam có thể trở thành một cứ điểm của các DN nước ngoài trong khi các DN Việt Nam không còn chỗ đứng. Ông Diệp Thành Kiệt, Phó chủ toạ Hội Da giày Việt Nam, dẫn chứng: Năm 2012, Việt Nam xuất khẩu dệt may đạt 17,2 tỉ USD; riêng xuất khẩu vào Mỹ, Nhật là 9,5 tỉ USD.
Hiện trong ngành da giày, DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm 75% kim ngạch xuất khẩu mặc dù chỉ chiếm trên 20% lượng DN. Trong ngành dệt may, DN có thể nhập bông, kéo sợi nhưng không địa phương nào cho phép lập nhà máy nhuộm. Nhiều nhà đầu tư nước ngoài, kể cả Mỹ, đã và đang xúc tiến các dự án đầu tư sinh sản sợi, vải, phụ liệu chuẩn bị cho TPP.
Bên cạnh đó là cạnh tranh cần lao. Hiệp nghị Đối tác xuyên yên bình Dương (TPP) là hiệp định thương nghiệp tự do giữa các nước ở ven 2 bờ thái hoà Dương, đích tiến tới loại bỏ từ 90% trở lên các rào cản về quan thuế cho hàng hóa, dịch vụ của đối tác dự hiệp định. Khi các nhà máy này đi vào hoạt động, chúng ta không lo thiếu nguyên phụ liệu làm hàng xuất vào TPP để hưởng thuế suất bằng 0 nhưng vấn đề DN và nhà nước Việt Nam hưởng được lợi gì trong đó.
Khi đó, thách thức đối với doanh nghiệp (DN) Việt Nam sẽ rất lớn vì không chỉ tự do hóa hàng hóa, dịch vụ mà còn cả vốn, cần lao có kỹ năng.
Doanh nghiệp sẽ nối “chết”?! Ông Lương Văn Lý, Phó Chủ tịch CLB Doanh nhân Sài Gòn, dự đoán với tình hình hiện nay, sau khi ký TPP xong sẽ có một số lượng đáng kể DN Việt Nam phải chấm dứt hoạt động. Nếu cộng cả Úc, Canada thì xuất khẩu dệt may của nước ta vào khối TPP là 58%.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét