Doanh nghiệp tìm tham vui vui vấn để tận dụng dịp từ TPP.

Đây được xem là đích khôn xiết tham vọng vì đến vòng 18 vẫn chưa có vấn đề nào được chốt lại

Chả hạn như, ngay từ bây chừ Chính phủ phải giao nhiệm vụ cho Bộ Công Thương xây dựng các cụm nguyên phụ liệu dệt may, da giày với thời gian cụ thể, thay vì để địa phương tự quyết như hiện. Chẳng hạn như, có những lĩnh vực sẽ bị tác động nhanh hơn hoặc chậm hơn sau khi TPP có hiệu lực, nhưng chung cuộc quờ quạng những lĩnh vực này đều sẽ chịu tác động.

Ông Hùng của Garmex Sài Gòn đề xuất Bộ Công Thương có chính sách đào tạo cần lao quản trị, quản lý, thiết kế. Việc này mất khoảng một năm rưỡi. Vậy làm sao có thể xây dựng được nguồn cung nguyên phụ liệu trong nước vài năm tới, trong khi 10 năm qua Việt Nam đã thất bại trong việc xây dựng nguồn cung này? Có quan điểm cho rằng hiện đã quá muộn để Việt Nam có thể xây dựng được nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may, da giày trong nước.

Ảnh: Kinh Luân Doanh nghiệp Mỹ chờ cơ hội từ TPP Việt Nam chỉ tham gia TPP khi đã sẵn sàng Thắc mắc này là một trong các vấn đề được bàn đến nhiều nhất tại tọa đàm “Cập nhật thương thuyết TPP - Những đề nghị từ ngành dệt may, da giày và nông nghiệp” do  Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online  và trọng tâm WTO thuộc Phòng thương nghiệp và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức hôm 21-8 tại TPHCM.

Các quy định của TPP sẽ bằng hoặc cao hơn trong WTO. Doanh nghiệp này cũng thương lượng với khách hàng về việc chọn nguồn nguyên liệu thay thế nguồn cung từ Trung Quốc để chuẩn bị cho việc hưởng ưu đãi quan thuế từ TPP. Cần nhất là thông báo Theo ông Diệp Thành Kiệt, Phó chủ toạ Hiệp hội Da giày Việt Nam (Lefaso), để tận dụng được TPP, trước nhất doanh nghiệp phải hiểu được lợi ích và bất lợi từ TPP, tức phải theo dõi quá trình thương thảo TPP.

Tuy nhiên, vấn đề được đặt ra là doanh nghiệp sẽ theo dõi và cập nhật thông tin về TPP từ đâu trong khi đàm phán vẫn đang diễn ra, có nhiều thông báo chưa chắc chắn và vẫn đang được các nước dự TPP giữ bí mật. Với dệt may, và da giày - hai ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam và được Việt Nam chú trọng trong thương thảo TPP, vấn đề được đặt ra là làm thế nào để phát triển nguồn nguyên phụ liệu ngay trong nước để hưởng lợi từ TPP trong vài năm tới.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm doanh nghiệp cho rằng việc này có thành công hay không là nằm ở quyết tâm của Chính phủ. Hiện việc xây dựng các khu công nghiệp dệt nhuộm và thuộc da đang gặp khó khăn khi các địa phương đều không muốn là nơi đặt khu công nghiệp này. Dự định thương thuyết TPP sẽ kết thúc vào tháng 10-2013 về mặt kỹ thuật.

Cần quyết tâm của Chính phủ Bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp hưởng lợi từ TPP.

Theo ông Kiệt từ Lefaso, sau khi thương thuyết hiệp định TPP được hoàn tất, các nước TPP phải ưng chuẩn Quốc hội. Hiện thương thảo TPP đã sang 18 vòng. Hiện dệt may và da giày là hai ngành được Việt Nam chú trọng trong thương thảo TPP.

Trong năm 2012 Việt Nam xuất khẩu hàng dệt may với tổng kim ngạch 17,2 tỉ đô la Mỹ, trong đó xuất khẩu sang thị trường các nước TPP đạt trên 10 tỉ đô la Mỹ, tức chiếm 58%. Về căn bản thì TPP phải coi trọng những gì đã cam kết trong WTO.

Nếu quốc gia không đứng ra làm nhiệm vụ thông báo cho doanh nghiệp thì những tổ chức như VCCI nên có những buổi tập huấn, thông tin cho doanh nghiệp những vấn đề họ sẽ gặp phải sau TPP, ông Lý cho biết.

Để phát triển nội lực, đại diện của Garmex Sài Gòn chia sẻ, hiện công ty may mặc này đã cơ cấu lại khách hàng để phát triển lại thị trường, tức thay vì để khách hàng tự tìm đến, doanh nghiệp này chủ động tìm đến khách hàng, đặc biệt là làm việc trực tiếp với những chuỗi bán lẻ, thời trang toàn cầu.

Thu Buổi tọa đàm về TPP hôm 21-8 tại TPHCM. T. Còn ông Lê Quang Hùng, chủ tịch HĐQT Garmex Sài Gòn, cho rằng nên có một diễn đàn về TPP để thông báo cho doanh nghiệp cũng như tạo kết liên. Ông Lý cho rằng, trong cảnh huống này thì doanh nghiệp nên quay lại cập nhật những thông báo liên hệ đến các cam kết trong Tổ chức thương nghiệp thế giới (WTO), và hiệp định Thương mại song phương Việt - Mỹ (BTA).

Ngoại giả, cộng với thời gian ân hạn (tức phía Mỹ đồng ý để Việt Nam có thời kì là 3 năm, trước khi đáp ứng lề luật tính từ sợi - pv), Việt Nam sẽ có vài năm để xây dựng nguồn cung nguyên liệu trong nước. Còn ông Lương Văn Lý, Trưởng bộ phận Thương mại và Đầu tư của Công ty Luật TNHH Việt Long Thăng, thì cho rằng doanh nghiệp nên theo dõi kết quả thương thảo cũng như xu thế thương lượng để chuẩn bị trước.

Đối với luật lệ xuất xứ tính từ sợi (yarn-forward) vốn được xem là trở lực lớn cho doanh nghiệp may mặc của Việt Nam tận dụng ưu đãi thuế quan từ TPP thì nhiều khả năng doanh nghiệp sẽ phải tranh đấu với lề luật hà khắc này sau khi TPP có hiệu lực. Thị trường các nước TPP hiện chiếm 41% trong tổng kim ngạch xuất khẩu da giày của Việt Nam.

Vòng thương thảo thứ 19 dự kiến tại Brunei từ ngày 22 đến 30-8-2013, với sự dự của 12 nước thành viên. Nếu tập trung đào tạo hàng ngũ quản lý một cách chính quy thì khi đó nội lực doanh nghiệp cũng sẽ tốt hơn. Do đó, họ đề nghị khi đầu tư xây dựng các nhà máy dệt, nhuộm, doanh nghiệp phải xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn A (tức uống được). Hay, những vấn đề về môi trường sẽ không còn tác động gián tiếp đến doanh nghiệp như trước đây, mà với TPP, khách hàng sẽ căn cứ vào yếu tố môi trường để quyết định có mua hàng của doanh nghiệp Việt Nam không.

Bên cạnh việc cập nhật thông tin, cũng có ý kiến cho rằng, điều quan yếu vẫn là nội lực của doanh nghiệp, bởi lẽ khi có hiệp nghị TPP, môi trường kinh doanh sẽ sáng tỏ, đòi hỏi doanh nghiệp phải có năng lực, thay vì dùng những mưu mẹo để đạt được lợi nhuận như trước đây.